Geld & gedrag
ACHTERGROND
CEBUD streeft ernaar om consumenten te ondersteunen in hun proces om een weerbare en financieel vaardige burger te worden. Dat vereist ook dat consumenten op een duurzame manier hun budget financieel gezond kunnen houden.
Hoe iemand omgaat met geld is echter afhankelijk van een hele reeks elementen. Financieel gedrag hangt namelijk niet enkel af van de hoeveelheid geld die iemand ter beschikking heeft. Ook iemands financiële kennis, houding tegenover geld, lenen en sparen, persoonlijkheidsfactoren, zelfcontrole om met verleidingen om te gaan en de motivatie om gedrag aan te passen aan veranderende omstandigheden spelen hierin een rol. Ten slotte is ook de impact van de omgeving en van bepaalde situationele invloeden niet te onderschatten.
In het kader van het project Schuldbemiddeling 2.0 bundelden we heel wat gratis tools op de website www.financieelredzaam.be.
Deze tools versterken de budgetteringsvaardigheden en helpen om grip te krijgen op je budget. Ze zijn nuttig in alle vormen van (financiële) hulpverlening.
In de onderzoekslijn rond referentiebudgetten richtten we de aandacht op de impact van hoeveel geld en inkomen een gezin ter beschikking heeft. Een voldoende inkomen om menswaardig te kunnen leven is een cruciale randvoorwaarde om op lange termijn gezond financieel gedrag te kunnen vertonen. Immers, wanneer het inkomen ontoereikend is zal men ondanks sterke financiële kennis en vaardigheden en ondanks een volgehouden motivatie toch vaak niet in staat zijn om op een duurzame manier zijn budget te beheren.
Binnen het thema ‘Geld en gedrag’ richten we ons op een aantal van de overige factoren die duurzaam financieel gezond gedrag beïnvloeden. Enkele elementen die mee het financieel gedrag verklaren, zoals omgevingsinvloeden op individueel en maatschappelijk niveau (impact van consumptiemaatschappij) of bepaalde juridische initiatieven op het vlak van consumentenbescherming laten we hier buiten beschouwing.
​
Omdat heel wat consumenten reeds te kampen hebben met financiële moeilijkheden dringt zich een tweeledige aanpak op. Vandaar dat wij extra inspanningen richten op consumenten met gekende problemen op het vlak van budgetbeheer en schulden. Deze tweedeling loopt parallel met de focus van de beide onderzoekslijnen binnen dit domein:
-
de onderzoekslijn rond effectieve budget- en schuldhulpverlening waarbij er prioriteit gegeven wordt aan het versterken van vaardigheden en het motiveren tot gedragsverandering van mensen met gekende financiële moeilijkheden
-
de onderzoekslijn veerkrachtige consumenten in een veerkrachtige maatschappij waarbij de focus meer ligt op de rol van motivatie, zelfcontrole en gedragsverandering vanuit preventief oogpunt, net als de mate waarin essentiële maatschappelijke instituties toegankelijk zijn voor alle burgers. Zij bepalen namelijk in sterke mate of burgers erin slagen duurzaam greep te houden op hun budget.
​
In onze visie op financiële redzaamheid onderscheiden we drie basisvoorwaarden:
